Sigorta başlangıç yılına bağlı olarak değişen sosyal güvenlik sistemi, 1994, 2008 ve 18 yıllarında çalışmaya başlayanlar için yeni emeklilik modelleri oluşturuyor. 3600, 4500 ve 5400 prim günü üzerinden oluşturulan sistemlerle, bazı şartları yerine getiren sigortalılar daha erken emeklilik imkânı elde edebilecek. Yaş, gün sayısı ve sigortalılık süresi gibi kriterler dikkate alınarak belirlenen bu düzenleme, milyonlarca sigortalı için çeşitli emeklilik seçeneklerini mümkün kılıyor.
Giriş tarihine göre emeklilik koşulları tekrar düzenleniyor
Sosyal güvenlik sisteminde yapılan son değişikliklerle, sigorta başlangıç yılına göre şartları yeniden düzenleniyor. 1994, 2008 ve 2018 yıllarında çalışmaya başlayan sigortalılar için 3.600, 4.500 ve 5.400 günlük prim üzerinden kısmi emeklilik fırsatı sunuluyor. Emeklilik yaşı ve sigortalılık süresi birlikte değerlendirilerek oluşturulan bu modeller, daha kısa sürede emekli olmayı hedefleyen vatandaşlara alternatif çözümler sunuyor.
3600, 4500 ve 5400 günle emeklilik hesabı
Türkiye’de SGK sistemi, sigorta giriş tarihine göre şekilleniyor. 94, 08 ve 18 gibi kilit yıllarda çalışmaya başlayanlar için farklı gün sayısıyla kısmi emeklilik fırsatları sunuluyor. Sosyal güvenlik düzeninde yer alan bu alternatif hesaplamalar, eksik prim günü bulunan ya da çalışma süresi sınırlı kalan sigortalılara emeklilik kapısını aralıyor.
1994 öncesi için 3600 günle erken emeklilik
09.09.1999 tarihinden önce çalışmaya başlayan kişiler, 15 yıl çalışma ve 3600 prim günü şartlarını tamamladığında erken emeklilik imkânı kazanabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 50, erkeklerde ise elli beş olarak belirleniyor. Kesintili çalışma geçmişi olanlar için bu formül cazip bir seçenek sunuyor.
2008 girişlilere 4500 prim günü modeli
1999 sonrası sigorta başlangıcı olan sigortalılar için kısmi emeklilik şartları daha ağır. Bu grup, 4.500 gün prim ve 25 yıl sigortalılık süresi ile emekli olabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkeklerde 60 emekliliğe ulaşabiliyor. Bu sistem, düzenli prim ödeyen ancak uzun sigortalılık süresine ulaşmakta zorlanan çalışanlara kolaylık tanıyor.
2018 sonrası girişlerde 5400 gün şartı
2008 sonrası sigortalı olanlar için en yüksek erken emeklilik şartları geçerli. Bu grupta yer alan kişiler için 5.400 günlük prim ve 25 yıl çalışma süresi gerekli. Kadın sigortalılar 58 yaşında, erkekler 60 yaşında emekli olma hakkı elde ediyor.
Engelli vatandaşlara özel erken emeklilik hakları
Engelli çalışanlara özel emeklilik
En az %40 engellilik raporu bulunan çalışanlar, engelli indirimi hakkı ile yaşa takılmadan emekli olabiliyor. Prim günü ve çalışma yılı, rapor yüzdesine göre değişiyor:
– %40–49 arası için 18 yıl ve 4.100 gün,
– %50–59 arası için on altı yıl ve 3.700 gün,
– %60 üstü için 15 yıl ve 3960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilik koşulları
İş gücünün büyük kısmını kaybeden bireyler, sağlık kurulu raporu ile 1800 prim günü üzerinden emekliliğe başvurabiliyor. Bu hak, sadece çalışamayacak durumda olan kişiler için uygulanabilir. Emeklilikten sonra çalışma durumunda emekli aylığı iptal ediliyor.
Engelli çocuğu olan annelere destek
Engelli çocuğu bulunan anneler için özel bir erken emeklilik desteği devrede. Bu kadınların prim günlerine her yıl için %25 artış sağlanıyor. Aynı zamanda bu ek primler, emeklilik yaşından eksiliyor. Böylece kadınlar daha erken emekli olma hakkı elde ediyor.
Emeklilik stratejisi nasıl olmalı
-
Emeklilik planınızı, sigorta başlangıç tarihinize göre belirleyin.
-
Eksik günlerinizi, doğum, askerlik veya yurtdışı borçlanmasıyla doldurun.
-
Engelliyseniz, vergi indirimi gibi ek avantajları inceleyin.
-
Çocuğunuz engelliyse, ek prim avantajlarından yararlanarak emeklilik sürenizi öne çekebilirsiniz.